.png)
Mensen die bij ons komen voor begeleiding zijn meestal op een punt in hun leven gekomen waarbij ze beseffen dat hun manier van leven hen geen vervulling geeft, niet gelukkig maakt of hen zelfs volledig uitput of depressief maakt. Ze willen eigenlijk gewoon gelukkig zijn, meer rust en energie ervaren en meer genieten van het leven. Vaak zeggen ze ook dat ze meer vanuit hun hart willen leven.
Maar hoe doe je dat? Je hart volgen en zijn wie je écht bent vraagt vaak moed. Aardig gevonden willen worden, zekerheid en controle willen hebben, bang zijn om te falen, ... het zijn allemaal belemmeringen om een hart-stap te maken in hun leven en werk.
Ik geloof dat we allemaal in het leven gestapt zijn om de beste versie van onszelf te worden, met onze kwaliteiten én onze kwetsbaarheden, met onze vreugde én onze pijn. Het leven is een ontdekkingsreis, met vallen en opstaan, met onverwachte vergezichten en soms stevige stormen. Zo kunnen we het mens-zijn ervaren in al zijn kleurenpracht, met een waaier aan emoties.
Ik vind het ook heel inspirerend om verhalen van andere ontdekkingsreizigers te horen, mensen die de moed hebben het pad van hun hart te volgen. Vooral mensen die al een heel leven achter zich hebben, kunnen veel wijsheid delen over hun pad en hun keuzes.
Op deze manier kwam ik onlangs dit boek tegen.
Als ik het leven over mocht doen
‘Als ik het leven over mocht doen’, van Bronnie Ware is een zeer inspirerend boek. De oorspronkelijke titel luidt: ‘The top five regrets of the dying. A life transformed by the dearly departing’.
Bronnie werkte jarenlang als verpleegkundige met stervenden. Ze bracht de laatste 3 tot 12 weken van hun leven met deze mensen door. De gesprekken die ze met hen had gingen bijna altijd over de lessen die ze hadden geleerd. In haar boek beschrijft ze de vijf belangrijkste levenslessen van stervenden, terwijl ze terugkeken op hun leven. Waarvan hadden ze spijt? Wat hadden ze eigenlijk wel willen doen maar hebben ze nooit gedaan? Een aangrijpend boek dat gaat over de echte dingen van het leven.
Graag deel ik deze top 5 met je, als inspiratie om je eigen beslissingen, gedachten en gevoelens te bekijken en een nóg mooier leven te leven.
Spijt top 5 van mensen op hun sterfbed
Hieronder volgen de vijf belangrijkste thema’s waar mensen aan het eind van hun leven spijt van hadden.
Dit is wat zij zeggen:
1. Had ik maar de moed gehad een leven te leiden waarin ik trouw was aan mezelf, in plaats van te voldoen aan de verwachtingen van anderen.
Dit is de meest voorkomende reactie van spijt. Vanaf dat we geboren worden kijken we naar onze ouders als voorbeeld voor ‘hoe het hoort’. En onze maatschappij haakt daarop in: door collega’s, vrienden, reclame, tv-shows, advertenties wordt verteld hoe we ons moeten kleden, hoe we moeten praten, hoe we ons moeten gedragen, welk beroep we moeten uitoefenen enz. Als mensen zich realiseren dat hun leven bijna ten einde is, en in alle helderheid terugblikken, dan is het makkelijk om te zien hoeveel dromen niet in vervulling zijn gegaan. De meesten hebben zelfs niet de helft van hun dromen vervuld omdat ze bezig waren aan de verwachtingen van anderen te voldoen. Hoe zou het zijn om jouw eigen leven te leven? Welke dromen wil jij in je leven vervullen?
Wie ben je zelf, wat is voor jou écht belangrijk? En hoe trouw ben jij aan jezelf?
2. Had ik maar wat minder hard gewerkt.
Dit was de reactie van nagenoeg iedere mannelijke patiënt die Bronnie verzorgde. Iedereen had spijt zoveel tijd te hebben doorgebracht op de tredmolen van het werk. Niemand bedenkt op z’n werkbed: “Shit, ik heb die dag werk toen gemist!”. Zijn er dingen in jouw leven die jouw aandacht meer verdienen dan alleen maar hard werken? Hoe hard werk jij? En als je veel gewerkt hebt, hoeveel energie heb je dan nog over voor mensen om je heen die je dierbaar zijn?
3. Had ik maar de moed had gehad om meer mijn gevoelens te uiten. Vaak kiezen mensen ervoor om hun gevoel niet te uiten om de harmonie te bewaren, anderen niet te bezwaren of uit angst voor de reactie die wellicht volgt. En niet alleen gevoelens van angst of verdriet worden verborgen, ook gevoelens van liefde. Zeggen ‘ik hou van je’, blijken gevoelens die velen liever meer hadden gedeeld. Vaak zorgt het uiten van gevoelens voor een diepere connectie, herkenning en een gevoel van vrijheid. Welke gevoelens uit jij te weinig? Zeg je hoeveel je om je partner of kinderen geeft of denk je dat ze dat maar aan je moeten kunnen zien?
4. Was ik mijn vrienden maar niet uit het oog verloren. Een van de belangrijkste elementen in een mensenleven is de relatie met anderen. De relaties die je met anderen onderhoudt en de manier waarop je deze onderhoudt zeggen vaak veel over de relatie die je met jezelf hebt en wat je jezelf gunt. Hoe zorg jij voor je relaties? En hoeveel tijd breng jij met hen door? Hoe vaak zeg je, nadat je een goede tijd hebt gehad met vrienden: dat moeten we vaker doen om het vervolgens niet te doen?
5. Had ik mezelf maar wat meer geluk gegund. Bronnie kwam erachter dat veel mensen pas aan het einde van hun leven realiseerden dat geluk een keuze is. Als we bewust leven, kunnen we zien dat we een vrije keuze kunnen maken tussen wat ons voedt of wat energie opslorpt. In welke gedachten we wel energie willen steken en welke niet. Het leven gebeurt en uitdagingen komen op ons pad en doen soms pijn. Daar kunnen we niet onderuit. Maar hoe we ermee omgaan, dat is onze eigen keuze. Misschien heb je zin om meer te genieten, waar wordt jij blij van? Hoe gelukkig ben je? Maak je regelmatig tijd vrij om even stil te staan en niet steeds te hollen door je leven?
Wat is echt belangrijk voor jou?
Het boek van Bronnie Ware beschrijft de woorden van mensen die terugblikken op hun leven en daarbij kijken door de bril van spijt. Het gevolg is dat zij er niet veel meer aan kunnen veranderen, want zoveel tijd is er niet meer. Je weet niet hoelang je nog te leven hebt, maar je kunt er wel voor kiezen hoe je die tijd hier wilt spenderen.
Als je op je sterfbed ligt is wat anderen van je denken het laatste waar je aan denkt. Dus als je belemmerende gedachten opmerkt die jou ervan weerhouden om gelukkig te zijn, stel jezelf dan eens de vraag: 'Hoe zou ik hierover denken als ik maar één maand meer te leven had?'
Het kan ook behulpzaam zijn om je af en toe voor te stellen dat je op je sterfbed ligt en terugblikt op je leven. Hoe zou je willen dat je leven eruit zou gezien hebben? Welke dingen zou je willen gedaan hebben? Wat voor persoon zou je willen geweest zijn voor jezelf en voor anderen? Welke kwaliteiten zou je willen ontwikkeld hebben?
Zo ga je stap voor stap iets gemakkelijker je eigen waarheid leven, je eigen hart volgen en kiezen voor geluk. Zijn wie je bent! Doe je mee?
Bekijk ook deze inspirerende video
Ik ben erg benieuwd naar jouw inzichten, verhalen en vragen over dit onderwerp.
Jouw comments leveren mij en anderen weer mooie inzichten, dus laat iets achter :-)